Καλωσορίσαμε αισίως το 2023, αφήνοντας πίσω μας μια χρονιά κατά την οποία παρουσιάστηκαν μεγάλες καθυστερήσεις από πλευράς συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων, τόσο στον αρχικό σχεδιασμό, όσο και στην προκήρυξη δράσεων.
Ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος 4887, παρότι ψηφισμένος από τις αρχές της χρονιάς, προκήρυξε τα πρώτα καθεστώτα στο τέλος της:
- Μεταποίηση τον Σεπτέμβριο.
- Τουρισμό τον Οκτώβριο.
- Αγροδιατροφή τον Νοέμβριο.
Σε επίπεδο προγραμμάτων ΕΣΠΑ και ΤΑΑ (Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας), οι προκηρύξεις και προδημοσιεύσεις προγραμμάτων ξεκινούν ουσιαστικά το φθινόπωρο, με εξαίρεση ελάχιστες δράσεις που προηγήθηκαν και αφορούν vouchers λογισμικού και το πρόγραμμα Αγροτουρισμού που προκήρυξε το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Οι καθυστερήσεις εν μέρει δικαιολογούνται από το γεγονός ότι βρισκόμαστε στην αρχή της νέας προγραμματικής περιόδου 2021-2027 του ΕΣΠΑ, αλλά και την αρχή της περιόδου που αφορά την εξειδίκευση των δράσεων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Ένα δεύτερο χαρακτηριστικό των δράσεων που προκηρύχθηκαν το προηγούμενο έτος, είναι η αναντιστοιχία επενδυτικού ενδιαφέροντος και δεσμευμένων κονδυλίων για την παροχή όλων των μορφών επιδοτήσεων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το καθεστώς Τουρισμού του Αναπτυξιακού Νόμου, στο οποίο υποβλήθηκαν επενδυτικά σχέδια συνολικού προϋπολογισμού €1,5δις, τα οποία διεκδικούν συνολικά επιδοτήσεις και φοροαπαλλαγές ύψους €150 εκ.
Σε αντίστοιχα επίπεδα κινήθηκε και το πρόγραμμα αγροτουρισμού, που εξάντλησε το διαθέσιμο ύψος επιδοτήσεων σε ελάχιστα λεπτά από την έναρξη υποβολών.
Στα ιδιαίτερα θετικά της χρονιάς κατατάσσεται η αύξηση των ανώτατων ποσοστών επιδότησης ανά γεωγραφική περιοχή, βάση του καθεστώτος ΓΑΚ, για το σύνολο των περιοχών της ελληνικής επικράτειας, πλην της Αττικής. Η αύξηση των ορίων οδήγησε σε σημαντική εκδήλωση ενδιαφέροντος από πλευράς επιχειρήσεων και δυνητικών επενδυτών. Επίσης, θετικό θεωρείται και το γεγονός πως στις περισσότερες δράσεις δίνεται η δυνατότητα στον επενδυτή να επιλέξει μεταξύ καθεστώτος De Minimis και ΓΑΚ (Γενικός Απαλλακτικός Κανονισμός) σαν πλαίσιο χρηματοδότησης.
Ιδιαιτερότητα της νέας προγραμματικής περιόδου είναι η διακριτική μεταχείριση των περιφερειών του νομού Αττικής. Στην Αττική διαχωρίζεται το Κέντρο, η Νότια και η Βόρεια περιφέρεια, οι οποίες ουσιαστικά εξαιρούνται από μεγάλο αριθμό προγραμμάτων. Οι υπόλοιπες περιοχές του νομού (Ανατολική και Δυτική περιφέρεια, καθώς και Πειραιάς) παραμένουν επιλέξιμες στο σύνολο των δράσεων.
Νέο, επίσης, χαρακτηριστικό όλων των δράσεων που έχουν μέχρι στιγμής δημοσιευτεί είναι ότι αφορούν επιχειρήσεις σε λειτουργία. Μάλιστα, πολλές από αυτές απαιτούν την ύπαρξη μόνιμα απασχολούμενου προσωπικού, καθώς και την ύπαρξη τουλάχιστον μιας κλεισμένης οικονομικής χρήσης.